ما گل نزن ها...!

من نقد نمی دانم اما... (2)

قبل از شروع فیلم حس خوبی ندارم. فقط با این بهانه که منِ ارتباطاتی باید همه فیلمهای برجسته روی پرده را ببینم حاضر شدم بلیت شهرموشها را بخرم. دلیل دیگر ناراحتی ام هم این بود که اکران رایگان آرایش غلیظ در پردیس ملت را از دست داده بودم. مسئله سر پول نبود، مسئله این بود که دیگر دل و دماغ آن را نداشتم که راه طولانی انقلاب تا پردیس با شکوه ملت را دوباره برای دیدن فیلم گز کنم.

القصه، فیلم با تیتراژ پویانمایی شده بسیار قوی شروع شد. چراغها هنوز روشن هستند. اولین نکته ای که جلب توجه می کند، ترانه گروه سرود مدرسه موشهاست که به نوعی نشانگر سبک های موسیقی موردعلاقه این روزهای خیلی از جوانان ماست؛ تلفیقی از پاپ، راک، جاز، رپ و... و در سکانس بعد خواندن آواز توسط خانم معلم موسیقی بچه ها که دیگر مثل گذشته باعث ایجاد پچ پچ و حرف در بین تماشاگران نمی شود. گویی مسئله خوانندگی زنان دیگر دارد بین مردم جا می افتد،بین همه مردم...حالا هم نوبت کوچکترهاست....

بگذریم. کم کم با گذشت دقایقی از فیلم، همه از ماجرا سر در می آورند. روایت قصه کاملا روان و بی نقص جلو می رود. فیلم در جایی که باید،اوج می گیرد و سپس در زمان مناسب فرود می آید. به جز چند دقیقه ای که در اواسط قصه، فیلم به معنای واقعی کلمه خوابید و به موازات آن کودکی که در صندلی جلوی من بود هم خوابش برد، اکثر دقایق فیلم، مخاطب را بدون خستگی به سمت خود می کشاند.

شهر موشها همه چیز دارد.از قهرمان و ضد قهرمان گرفته تا صحنه های اکشن و رمانس های خفیف و نقطه اوج و یک پایان خوش.

...درست مثل یک نمایش پخته هالیوودی...

عیب کار همین جاست. عملا خبری از نمادهای ایرانی و اسلامی نیست. مهمانی ها مختلط است، پوشش مردان و زنان موشی هیچ نسبتی با پوشش بومی ندارد، درست شبیه فیلم های آن سوی مرز قهرمان داستان دوست دختری دارد که او را در مشکلات یاری می کند، ضد قهرمان ها جلوی چشم هزاران مخاطب خردسال مشروب می نوشند و مست می کنند، حتی ساز و آوازها هیچ تناسبی با فرهنگ بومی ما ندارند و تماما غربی هستند( این مورد آخر جای بحث مفصلی دارد که در این یادداشت نمی گنجد)...

حیف،حیف از این ظرفیت بزرگی که نمی تواند در خدمت ارزشهای مشترک بومی باشد. شخصیتهای عروسکی که می توانستند برای کودکان ما تبدیل به الگوهای ملی شوند، حالا از دست رفته اند. مشکی یک قهرمان بی هویت است . صورتی هم جز کمک به ایجاد یک رمانس هالیوودی هیچ نوع بار مثبتی برای مخاطبش ندارد. خلاصه که شهر موشهای 2 دیگر ایرانی نیست. از حق نباید گذشت؛ فیلم به خوبی تلاش می کند حس شجاعت را در کودک القا کند، همانطور که امثال انیمیشن Brave توانستند. با این تفاوت که سازندگان Brave مثل شخصیت اصلی داستانشان آن قدر جسور هستند که ارزشهای مورد احترام و فرهنگ بومی شان را هم همزمان منتقل کنند...

  ***

سکانس پایانی فیلم با غلبه خیر بر شر تمام می شود،چراغها هنوز روشن هستند. همه سرخوش از تماشای جلوه های بصری جذاب و کنایه های آب دار گاه و بی گاه موشوندان ( که در کنار زبان فارسی موش ها، تنها راه شناختن این فیلم به عنوان فیلمی ایرانی بود) سالن را ترک می کنند.

یک فرصت فوق العاده گلزنی دیگر از دست رفت...

 

پایان

 

پ.ن: قصد داشتم درباره صلح دشمنان دیرینه(موش و گربه) دراین فیلم هم بنویسم، اما این موضوع را مرتبط با یادداشتم ندیدم. باشد برای فرصتی دیگر